بررسی های برخی دیگر از پژوهندگان حاکی از آن است که کاهش وزن سریع به میزان 1/5 تا 8/5 درصد به روش آب زدایی ،سبب اختلال در انقباضات هم جنبش (ایزوکینتیک ) عضله چهار سر ران تکواندوکاران می شود و حتی یک دوره ی بازیافت 16 ساعته نیز عملکرد را به سطح اولیه باز نمی گرداند ، این در حالی است که ورزشکاران برخی از رشته های ورزشی ،ازجمله تکواندو و کشتی پس از مراسم وزن کشی ، تقریباً به همین اندازه زمان برای ریکاوری و شرکت در مسابقه دارند . جدول زیر برخی از اختلالات حاصل از آب زدایی را به اجمال نشان می دهد .
جدول 1. از دست دادن آب بدن و اختلالات ناشی از آن
بدن
|
اختلالات ناشی از آب زدایی
|
یک درصد
|
تشنگی
|
دو درصد
|
ناراحتی مبهم ، نداشتن اشتها
|
سه در صد
|
افزایش غلظت خون ،خشکی دهان
کاهش ادرار
|
چهار درصد
|
بی حسی اعضا ،بی حوصلگی
|
پنج درصد
|
اختلال در تمرکز حواس
|
شش در صد
|
افزایش ضربان قلب،اختلال در تنظیم دمای بدن سرگیجه ،تنگی نفس به هنگام تمرین و آشفتگی
|
هفت درصد
|
عدم تعادل همراه بابستن چشم ها کاهش هوشیاری
|
هشت درصد
|
ناتوانی عمومی ،بی رغبتی برای مبارزه
|
نه درصد
|
نارسایی گردش خون ،از کار افتادن کلیه ها ،کاهش شدید حجم خون و غلیظ شدن آن
|
نتایج برخی دیگر از پژوهش ها حاکی از آن است که چنان چه 1 تا 2 درصد از کاهش وزن بدنی ناشی از آب زدایی باشد ، ممکن است از عملکرد هوازی کاسته شود و اگر 3 تا 4 درصد از کاهش به دلیل آب زدایی باشد ،تاثیری منفی بر ظرفیت بی هوازی ، توان بی هوازی ،مقدار تعریق و دیگر پارامترهای فیزیولوژیکی خواهد داشت . همچنین ، 7 تا 8 درصد کاهش وزن بدن بر اثر از دست دادن اجباری آب ،می تواند به بیش گرمایی و برافروختگی شدید و طاقت فرسا بینجامد . ورزشکار ممکن است تحت چنین شرایطی بتواند به ورزش ادامه دهد ، اما بازده توانی وی به شدت کاهش می یابد . در این شرایط ،فعالیت بدنی ورزشکار آگاهانه نیست . زمانی که دمای عمقی (مرکزی ) بدن از 41 درجه ی سانتی گراد فراتر رود ، اسپاسم های عضلانی یا مشکلات تنفسی ظاهر خواهد شد.همچنین ،مرکز تنظیم دمایی ورزشکار پس از این نخواهد توانست کار خود را به دقت انجام دهد و ورزشکار شروع به لرزیدن می کند (احساس سردی می کند ) و اگر درمان به سرعت آغاز نشود ، چه بسا ایست قلبی روی دهد . اگر ورزشکار به شدت یا در حد متوسط دچار کم آبی شود ، باید تحت شرایط کنترل شده ای به وی غذا رسانی و آب رسانی شود . مصرف بیش از حد و فراوان آب نیز ممکن است تعادل الکترولیتی بدن را برهم زند . وانگهی ،خوردن غذا با حرص و ولع ، گاهی اسهال یا ناراحتی هایی برای معده و روده پدید می آورد. مصرف تقریبا ً یک لیتر مایع در هر ساعت ،به موازات خوردن حدود سه گرم کربو هیدرات به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در ساعت ، روش مناسبی است که می تواند به بازسازی منابع مایعاتی و گلیکوژنی کمک کند.
استفاده از رژیم غذایی بسیار کم کالری و محدود
منبع : فیزیولوژی کاهش وزن –نویسنده : دکتر بهمن میرزایی
این روش در مواردی خاص و معمولاً در بیماران ، با نظارت کامل پزشک به کار می رود ، اما متاسفانه ، برخی از ورزشکاران ، به ویژه در نزدیکی مسابقات و بدون توجه به پیامدهای آن ، از این روش استفاده می کنند . تا کنون پزشکان و متخصصان تغذیه بهره گیری از چنین روش هایی را توصیه نکرده اند . اما یافته های برخی از مطالعات دیگرنشان می دهد که پهنای استخوان ،حجم بدن و همچنین ،سن بلوغ جنسی ورزشکارانی که از رژیم غذایی بسیار محدود استفاده کرده اند کاهش یافته و همچنین ، کمبود انرژی در این ورزشکاران ، گذشته از افت عملکرد ، مشکلات روانی و خلقی نیز پدید آورده است .
ورزشکارانی که با چنین روش ها یی اقدام به کاهش وزن بدن خود می کنند ، حتی با دو ساعت استراحت پس از تمرین ، باز هم احساس خستگی شدید می کنند و قادر به پی گیری کامل دوره تمرینی نخواهند بود . از سوی دیگر ،از کارایی سیستم قلبی – تنفسی این ورزشکاران کاسته می شود و احتمال آسیب پذیری نیز افزایش می یابد.
فعالیت شدید و دراز مدت سبب افزایش دمای رکتال این ورزشکاران (حتی تا 42 درجه سانتی گراد ) می شود و نیز سطح میو گلوبین خون شان به بیش از 50 میلی گرم بر لیتر می رسد .
از نظر پزشکان و متخصصان علم تغذیه ، این شیوه کاهش وزن نگران کننده ترین روش به شمار می رود . در مجموع ، این روش سبب مشکلات گوناگونی می شود از جمله :
1- اختلال در عملکرد مثانه و کاهش سطح کلسترول مفید خون
2- اختلال در عملکرد سلول های خونی
3- عفونت روده و لوزالمعده (پانکراس )
4- باهث کاهش حجم خون و بی نظمی قلبی و حتی مرگ ورزشکار می شود .
که همه این عوامل می توانند علت افت عملکرد هوازی در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل (که به صورت تدریجی کاهش وزن داشتند ) باشند .
در همین زمینه ، گروه دیگری از پژوهندگان نتایج مشابهی را گزارش کردند .
آن ها نشان دادند که کاهش سریع وزن ، نسبت به کاهش تدریجی آن ، آثار ناگوار بیش تری بر استقامت عضلانی کشتی گیران وارد می آورد که ممکن است به دلیل کاهش وزن بیش تر ، تحریکات عصبی و کاهش حجم پلاسما باشد . همچنین نشان داده شد که به ازای یک درصد کاهش وزن از طریق آب بدن ورزشکار ، حرارت عمقی بدن سه دهم تا نیم ( 3/0- 5/0) در جه فارنهایت افزایش می یابد که چه بسا عملکرد را در اثر خستگی زود رس با مشکل مواجه کند .
نظرات شما عزیزان:
|